Ankara’nın kültürel özellikleri, kentin tarihi geçmişini anlamak açısından çok önemlidir. Ankara’nın somut olan kültürel miras ögeleri sayesinde kentin geçmişi ve bugününün doğru anlanması noktasında da etkin rol oynuyor. Türkiye Cumhuriyeti başkenti olan Ankara, birçok medeniyete ev sahipliği yaptı.
Bozkırın tam ortasında konumlanan bir kültür kenti olan Ankara’da birçok tarihi eser ve yapı yer alıyor. Ankara, Cumhuriyet döneminin ilk yapılan müze binası olan Ankara Etnografya Müzesi gibi birçok önemli yapıya ev sahipliği yapan bir kenttir. Peki, Ankara’nın kültürel özellikleri ve doğal güzelleri nelerdir?
Ankara’nın Kültürel Özellikleri Nelerdir?
Ankara’nın kültürel özellikleri; tarihi, çağdaş ve siyasi yönleriyle öne çıkıyor. Ankara’nın tarihi ve kültürel özellikleri şöyledir:
1 – Anıtkabir
Ankara’nın kültürel özellikleri ve değerleri denildiğinde ilk sırada Anıtkabir yer alıyor. Anıtkabir, Türkiye Cumhuriyeti’nin kurucusu Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün anıt mezarıdır. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan kişinin ömründe bir defa mutlaka gitmesi gereken yerlerin başındadır. Anıtkabir Anıt bloğu şu üç bölümden oluşmaktadır;
- Tören Meydanı
- Aslanlı Yol
- Mozole
Anıtkabir’de aynı zamanda 10 adet kulede var. Kuleler, çeşitli kavramları temsil ediyor. Bu kavramlar şunlardır;
- 23 Nisan
- Hürriyet
- Zafer
- İnkılap
- İstiklal
- Cumhuriyet
- Mehmetçik
- Barış
- Misak-ı Milli
- Müdafaa-ı Hukuk
Anıtkabir’de Şeref Holü’de var. Burada da Gazi Mustafa Kemal’in sembolik lahdi sergileniyor.
2 – Ankara Evleri
Ankara’nın kültürel özellikleri eodev kapsamında listeye Ankara evleri de eklenebilir. Ankara evleri, Ankara’nın eski yerleşim yerlerinde konumlanmıştır. Ankara Evleri; 17, 18, 19.yy’a ait örneklerden oluşuyor.
Kerpiç ve ahşap malzemelerle tasarlanan bu yapılar, 2 katlıdır. Ankara’nın tarihi ve kültürel özelliklerini yansıtan bu evlerin bazıları günümüzde turizm amacı taşıyor. Ankara evlerinin tavanları, kapıları ve diğer kısımlarında çeşitli motifler, geometrik şekiller ve rumi süslemeler yer alıyor.
3 – Beynam Atatürk Evi
Ankara’nın Bala ilçesindeki Beynam Atatürk Evi, manevi bir değer taşıyor. Beynam Atatürk Evi, iki kattan oluşmaktadır. Türk Silahlı Kuvvetlerini Güçlendirme Vakfı’nın onardığı bu değerli yapı, 26 Aralık 2005’te kapılarını ziyaretçilerine açtı. Mustafa Kemal ve beraberindeki 13 kişiden oluşan kişi, Milli Mücadele’yi başlatmak amacıyla Samsun’dan Anadolu’ya sonra Ankara’ya gelirken fırtınaya yakalandılar. 13 kişi heyette şu kişiler yer alıyor;
- Mustafa Kemal Atatürk
- Refik Saydam
- Hakkı Behiç Bayiç
- Rauf Orbay
- Ahmet Rüstem Bey
- Mazhar Müfit Kansu
- Bedri Bey
- Cevat Abbas Gürer
- Hüsrev Gerede
- Muzaffer Kılıç
- 3 şoför
16 Aralık 1919 tarihinde gerçekleşen bu olayda Beynam Köyü’nde muhtarlık yapan Veli Çavuş ile köylüler hem Gazi Mustafa Kemal’i hem de arkadaşlarını bahsedilen bu evde ağırlar. Akabinde Atatürk muhtar ve köylülerin iyiliğine karşılık ilk meclis seçimleri yapıldığında adaylığını Bala ilçesinden koymuştur.
4 – Ankara Etnografya Müzesi
Ankara kültürel özellikleri listesindeki Ankara Etnografya Müzesi’nin olduğu binayı Arif Hikmet inşa etti. Türkiye’nin müze binası amaçlı inşa edilen ilk yapısıdır. Ankara Etnografya Müzesi’nde Atatürk heykeli yer alıyor. Bu heykeli, İtalyan heykeltıraş Pietro Canonica yaptı. Ankara Etnografya Müzesi’nde şu dönemlere ait eserler sergileniyor;
- Türk-İslam Dönemi
- Selçuklu Devleti Dönemi
- Osmanlı Dönemi
Aynı zamanda müzeyi gezerken Besim Atalay koleksiyonu eserlerini görme şansınızda var.
5 – Güdül Evleri
Ankara’nın kültürel özellikleri broşürü içerisinde de yer alan Güdül evleri, geleneksel Türk mimarisinin en iyi örneklerindendir. Ankara’nın kültürel özellikleri açısından hayati önem taşıyan Güdül evleri; ahşap, taş ve kerpiç gibi malzemelerle yapılmıştır. Güdül evleri hem hem tarihi hem de kültürel yönden öne çıkıyor. Taş duvarları, cumbalı pencereleri ve işlemeli kapılarıyla dikkatleri üzerine çeken bu evlerin turizme katkısı çok büyüktür.
6 – Güvenlik Anıtı
Ankara’nın kültürel özellikleri Vikipedi araştırması yapanlar için Güvenlik Anıtı’da listeye eklenebilir. Anıt, Kızılay’daki Güven Park içerisinde konumlanmıştır. 1935’te Ankara taşından inşa edilen Güvenlik Anıtı, solunda çiftçilerin tarım çalışmaları ve sağ tarafındaysa insan zekasını betimleyen kabartmalar var. Güvenlik Anıtı’nın Bakanlıklar semtine bakan tarafında inkılap hareketleri ve Kurtuluş Savaşı’nda Atatürk’ün beraber çalıştığı arkadaşlarının isimleri var.
Emniyet Anıtı olarak da adlandırılan Güvenlik Anıtı, Türk ulusu tarafından jandarma ve polis teşkilatına armağan edilmiştir. Güvenlik Anıtı’nın Kızılay’a tarafındaysa güveni ifade eden bir sopayı eline alan genç erkek heykeller var. Heykellerin alt kısmındaysa tunç harfleriyle Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün “Türk, Öğün, Çalış, Güven” sözü yazılıdır.
7 – Ankara Kalesi
Ankara’nın kültürel özellikleri listesine Ankara Kalesi’de eklenebilir. Ankara Kalesi, kentin en önemli simgeleri içerisinde yer alıyor. Yapılış tarihi bilinmeyen kaleye Roma, Bizans, Selçuklu, Osmanlı zamanlarında çeşitli onarımlar yapılmıştır. Büyük yapılı kaleden Ankara’nın panoramik görüntüsü çok rahat izlenebilir.
8 – Anadolu Medeniyetler Müzesi
Ankara’nın kültürel özellikleri listesine Anadolu Medeniyetler Müzesi’de eklenebilir. Müzenin şu anki konumu, Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün merkezde Eti Müzesi kurmak istemesi sonucunda belirlendi. Kurşunlu Han ve Mahmutpaşa Bedesteni restore edilip müze yapıldı. Müzede Paleolitik Çağ’dan yakın tarihteki Anadolu eserleri sergileniyor. 1997 yılında “Avrupa’da Yılın Müzesi” olarak seçilen Anadolu Medeniyetler Müzesi’nde şu bölümleri ziyaret etme şansına sahipsiniz:
| Anadolu Medeniyetler Müzesi | |
| 1 | Paleolitik Çağ |
| 2 | Kalkolitik Çağ |
| 3 | Eski Tunç Çağı |
| 4 | Asur Ticaret Kolonileri Çağı |
| 5 | Eski Hitit ve Hitit İmparatorluk Çağı |
| 6 | Frig Krallığı |
| 7 | Genç Hitit Krallığı |
| 8 | Urartu Krallığı |
| 9 | Çağlar Boyu Ankara |
| 10 | Klasik Devirler |
9 – Ulus Meydanı
Atatürk Bulvarı, Anafartalar, Cumhuriyet ve Çankırı Cadde’lerinin kesişiminde konumlanan Ulus Meydanı, Ankara’nın kültürel özellikleri listesinde mutlaka yer alması gerekiyor. Ulus Meydanı çevresinde Sümerbank, Türkiye İş Bankası ve I.-II. Türkiye Büyük Millet Meclisi binaları bulunuyor. Bu sebeple iktisadi ve idari yönden de önem arz ediyor.
10 – Ankara’nın Kültürel Özellikleri: Atatürk Orman Çiftliği ve Müzesi
Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün parça şeklinde farklı kişilerden satın alıp arazi üzerine kurdurduğu bir çiftliktir. Türk tarımında önemli yere sahip olan bu çiftlik, Ankara’nın kültürel özellikleri doğal güzellikleri ve tarihi nitelik taşıyor. Çiftlik sayesinde tarım ve hayvancılıkla ilgili çeşitli endüstriyel tesisler kuruldu. Başkentin en büyük yeşil alanı olan Atatürk Orman Çiftliği şu faktörlerde öne çıkıyor;
- Fidan yetiştirme
- Hayvancılık
- Bahçecilik
- Bağcılık
Atatürk Orman Çiftliği’nde bir de müze bulunuyor. Müze daha önce ahır akabindeyse şarap ve depolama tesisi olarak kullanıldı. 24 Kasım 2010 tarihindeyse müze statüsü kazandı. Müzenin yanı sıra sergi alanı olarak da hizmet veren bu müze, Atatürk’ün doğup çocukluğunu geçirdiği Selanik’teki evine çok benziyor. Binanın ölçülerinden tutunda içerisindeki eşyalara kadar her şey Gazi Mustafa Kemal’in Selanik’teki eviyle aynıdır.
Ankara’nın kültürel özellikleri kapsamındaki Atatürk Orman Çiftliği Müzesi’nde sergilenen eşyalar şöyledir;
- İlk dondurma yapım makinası
- Eski veteriner aletleri
- Eski fıçılar
- Şişeleme makinaları
- Eski tarım aletleri
Sıkça Sorulan Sorular
Ankara’nın kültürel özellikleri özellikle kente ilk kez gelecekler tarafından çok merak ediliyor olabilir. Türkiye’nin başkentinin kültürel özelliklerine dair merak edilen sorulardan bazıları şöyledir:
1 – Ankara’nın Yöresel Lezzetleri Nelerdir?
Ankara birçok yöresel lezzetiyle de dikkat çekiyor. Ankara’nın kültürel özellikleri denildiğinde bilinmesi gereken yöresel lezzetleriyse şunlardır;
- Beypazarı kurusu
- Ankara tavası
- Tarhana çorbası
- Höşmerim tatlısı
- Beypazarı güveci
- İnceğiz çorbası
- Efelek sarması
2 – Ankara’nın Kültürel Etkinlikleri Neler?
Ankara’nın kültürel özellikleri yanı sıra etkinliklerini de bilmek gerekir. Ankara Müzik Festivali ve Ankara Uluslararası Film Festivali olmak üzere birçok farklı kültürel etkinlikler düzenlenmektedir.
3 – Ankara’nın Kültürel Özellikleri ve Geleneksel El Sanatları Nelerdir?
Ankara’nın geleneksel el sanatları, halıcılık başta olmak üzere ahşap oymacılığı ve bakırcılık şeklinde belirtilebilir. Ayrıca Beypazarı ilçesine has olan telkâri diğer bir ismiyle gümüş işçiliği de geleneksel sanatlarındandır.
Ankara’nın kültürel özellikleri denildiği zaman ilk akla müzeleri gelir. “Ankara’da Müzeler: Şehrin Tarihini Tanımanızı Sağlayacak 10 Müze” yazımızı da okuyarak müzeleriyle ilgili detaylı bilgiye ulaşabilirsiniz.
